TÜRKÇELEŞTİRME FAALİYETLERİNDEN GÜNÜMÜZE TERİMLER

Abstract

Zaman içinde yeni buluşlar, dinler, fikir akımları dilde yeni kavramları karşılamayı gerektirir. Dolayısıyla bir dilde yeni kelimeler her zaman için türetilebilir. Bu bir ihtiyaçtır. Bir dilin gelişmesi, zenginleşmesi, hayatımıza yeni giren nesne ve kavramlara karşılık olarak kendi bünyesinden kelimeler türetebilmesiyle mümkündür.

 Türkçe kelime türetmeye çok elverişli bir dildir. Ancak bir dönem Arapça ve Farsçanın etkisi altında kalarak, gerektiği kadar yaratıcı olamamış ve işlekliğini de kaybetmiştir. Millileşme hareketiyle birlikte dilin yapı zenginliklerini canlandırma ve dili özellikle türetme açısından işlek hâle getirme çalışmaları başlamıştır. Bu faaliyetlere genel olarak dili özleştirme hareketi veya akımı denmiştir.

Özellikle Cumhuriyet döneminde türetme çalışmaları hızlanmış, bunun sonucu olarak da pek çok yeni kelime ve terim dilimize kazandırılmıştır. Bu kelime ve terimlerden çoğu da zaman içinde sözlüklerdeki yerini almış ve günümüze kadar gelmiştir. Çalışmamızda 1935 yılından itibaren türetilen ve dilde kabul gören terimlerden örneklere yer verilmiştir.